درس دهم
دومين شريعت الهي
در اين درس آشنا مي شويم با:
1. حوادث سازنده زندگي حضرت ابراهيم (عليه السلام)
2. شرک ستيزي و بت شکني حضرت ابراهيم (عليهم السلام)
3. اسقرار توحيد و دين الهي و گسترش آن در جامعه بشري

آيات درس را قرائت کنيد.
سوره انبياء آيه51الي69

به کمک معناي کلمات زير، آيات درس را ترجمه کنيد.
رُشد: هدايت و شايستگي
مِن قَبل: پيش از اين؛در اين جا يعني پيش از پيامبر اکرم يا پيش از قرآن و يا پيش از ديگر پيامبران و کتابهاي الهي
تَمَاثِيل: جمع تمثال، مجسمه ها
عَاکِف: کسي که همواره خود را ملازم چيزي قرار مي دهد
أَنتُم عَاکِفون: شما همواره در بند پرستش آنها (بتها) هستيد.
تَالله: به خدا سوگند
لَأَکِيدَنَّ أَصنَامَکُم: حتماً براي (نابودي)بتهاي شما چاره اي خواهم کرد!
بَعدَ أن تُوَلُّوا مُدَبِّرِينَ: پس از آن که از اينجا برويد، در غياب شما
جُذَاذاً: تکه تکه شده، خرد شده
فَتي: يک جواني
نُکِسُوا عَلي رُئوسِهِم: سر افکنده شدند، از اين رو به آن رو شدند
کونِي بَردًا وَ سَلامًا: سرد و سلامت باش

بيان آيات
پس از حضرت نوح عليه السلام پيامبران تا زمان حضرت ابراهيم عليه السلام، شريعت حضرت نوح را ترويج مي کردند. حضرت ابراهيم دومين پيامبر صاحب شريعت است. زندگي اين پيامبر بزرگ، بسيرا شگفت انگيز و آکنده از وقايع جالب و استثنايي است. خداي بزرگ درباره حضرت ابراهيم فرموده است: ما خود پيش از اين، رشد و کمال را به ابراهيم ارزاني داشتيم. گويا خداي رحمان، مستقيما ابراهيم عليه السلام را در معرض تربيت غيبي قرار داده است.

بت شکني ابراهيم
هنگامي که ابراهيم به سن نوجواني رسيد، با عموي خويش آزر و قوم و قبيله اش به مجادله پرداخت که چرا اين مجسمه ها را مي پرستيد و در مقابل آنها زانو مي زنيد؟
آنها گفتند: ما پدران خويش را مشاهده کرديم که به همين شيوه آنها را عبادت مي کردند.
ابراهيم عليه السلام گفت: شما و پدرانتان سخت در گمراهي هستيد.
وقتي حضرت ابراهيم عليه السلام اعترض به بت پرستان را پي گرفت آنها گفتند: تو اين حرفها را جدي مي گويي يا سر شوخي داري؟ ابراهيم اظهار داشت: جدا مي گويم! پروردگار شما همان پروردگار آسمانها و زمين است، همان کس که آنها را آفريده است. اعترضها و گفتگوي ها ابراهيم عليه السلام به جايي نرسيد، از اين رو تصميم به اقدامي انقلابي و شجاعانه گرفت . در يک روز تعطيل که مردم شهر را ترک کرده بودند، راهي بتخانه شد، همه بتها را خرد کرد و تنها بت بزرگ را باقي گذاشت. تبر را بر دوش آن قرار داد و از بتخانه خارج شد. مردم چون به شهر بازگشتند، خدايان ناتوان خود را در هم شکسته يافتند. دانستند جز ابراهيم عليه السلام کسي جرأت اين کار را ندارد. گفتند: بايد در برابر همه مردم، ابراهيم را محاکمه کنيم. ابراهيم هرگز از آن انبوه جمعيت نترسيد و بلکه با آنان به بحث و مجادله پرداخت. ابتدا آنان را متوجه بت بزرگ ساخت که تبر را بر دوش داشت. ابراهيم از مردم خواست تا از خود بتها سؤال کنند که چه کسي آنها را به اين حال و روز انداخته است؟ پس از آن که بت پرستان بر ناتواني بتها در سخن گفتن اعتراف کردند، ابراهيم آنها را ملامت نمود که: پس شما چيزهايي را مي پرستيد که هيچ سود و زياني براي شما ندارند. اف بر شما و بر آنچه که جز خداي سبحان مي پرستيد. با اين همه قوم ابراهيم سخن حق را نپذيرفتند و پس از مشورت و مذاکره، وي را به آتش انداختند، اما با فرمان ربوبي آتش بر ابراهيم عليه السلام سرد و سلامت شد.

هجرت ابراهيم
پس از اين ماجرا، حضرت ابراهيم عليه السلام سرزمين خويش، بابل را ترک کرد و به سوي حرانو سپس مصر عزيمت نمود و نهايتا به سوي فلسطين هجرت کرد و شريعت توحيدي را در آن سرزمين بنيان گذارد. خداي رحمان، فرزنداني فرزانه و دانشمند، به نام اسماعيل و اسحاق به ابراهيم عطا فرمود و سپس يعقوب را به اسحاق بخشيد، و همه آنان را به پيامبري بر انگيخت. نسل حضرت ابراهيم، در سرزمين مصر، از يعقوب عليه السلام بر جاي ماند که به بني اسرائيل شهرت يافتند. از زمان حضرت ابراهيم عليه السلام تحول چشمگيري در جامعه انساني پديدار شد. دين الهي در جامعه بشري، جايگاه قابل توجهي يافت و قوم بني اسرائيل با رهنمود هاي پيامبران، در مسير توحيد گام برداشتند.

نکته قابل توجه اين که، رسالت حضرت ابراهيم با مهاجرت به فلسطين و بنيانگذاري مکتب توحيد در آن سرزمين پايان نمي پذيرد؛بلکه آن حضرت مأموريت مي يابد تا به سرزمين حجاز سفر کند و مکتب توحيدي را در آنجا نيز بيان نهد و خانه کعبه را بنا سازد. خانه اي که به تعبير قرآن کريم براي همه مردم دنيا مبارک و موجب هدايت است.

پرسش
1. گفتگوي حضرت ابراهيم با قومش چه بود؟
2. حضرت ابراهيم عليه السلام چند بار و به کجا هجرت کردند؟
3. اقدامات مهم حضرت ابراهيم در هر بک از هجرتهايش چه بود؟

پژوهش
آيه 83 تا 99 سوره مابرکه صافات را مطالعه کنيد و آنگاه:
الف- مطالب تازه اي را که درباره حضرت ابراهيم يافتيد بنويسيد.
ب- آنچه را فرا گرفتيد با بياني داستاني و زيبا به رشته تحرير در آوريد.