حسن بصری را پرسیدند که: تو را هرگز وقت خوش بوده است؟
گفت: روزی بر بام بودم، زن همسایه با شوهر می‏گفت که (قرب (= نزدیک) پنجاه سال است که خانه توأم، اگر بود و اگر نبود، صبر کردم در سرما و گرما، و زیادی نطلبیدم و نام و ننگ تو نگاه داشتم و از تو، به کس گله نکردم. امّا بدین یک چیز تن در ندهم که بر سر من دیگری گزینی.
/پاورقی1 برای من (هوو) بیاوری/
این همه برای آن کردم تا تو مرا بینی همه، نه آن که تو دیگری را بینی. امروز به دیگری التفات می‏کنی. اینک به تشنیع (= برای آشکار کردن عیوب و رسوا کردن) دامن امام مسلمانان
/پاورقی2 ظاهراً مرد از امام مسلمانان (حسن بصری) است/
گیرم).
حسن گفت: مرا وقت خوش گشت و آب از چشمم روانه گشت، طلب کردم تا آن را در قرآن نظیر یابم، این آیت یافتم:
إنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَری إثْماً عَظیماً (4نساء/48) [بدانید که] خداوند این [گناه] را که برایش شریک قائل شوند، نمی‏بخشد، و هر گناهی را که فروتر از آن است، برای کسی که بخواهد می‏بخشد، و هر کس که به خدا شرک ورزد، در حقیقت گناه عظیمی را برساخته است.
إنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعیداً (4نساء/116) خداوند این [گناه] را که برایش شریک قائل شوند نمی‏بخشد، و [هر گناهی] فروتر از این را برای هر کس که بخواهد می‏بخشد و هر کس به خداوند شرک ورزد، دچار گمراهی دور و درازی شده است.
یعنی: (همه گناهت عفو گردانم، امّا اگر به گوشه خاطر به دیگری میل کنی و با خدای شریک کنی، هرگزت نیامرزم).
/پاورقی4 ر.ک: تذکرةالاولیاء، 105/