فضیلت قرائت و خواص سوره تکویر

سوره تکویر هشتاد و یکمین سوره قرآن کریم است که مکی و 29 آیه دارد.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است: هر کس سوره تکویر را قرائت کند در روز قیامت هنگامی که پرونده های اعمال بندگانش پیش روی همگان قرار می گیرد خداوند او را از رسوایی در امان می دارد و هر کس که دوست دارد روز قیامت به من بنگرد این سوره را بخواند.
/پاورقی 1. مجمع البیان، ج10، ص 273./
امام صادق علیه السلام فرمودنده اند: هر کس سوره تکویر را تلاوت کند در بهشت در پناه خداوند و زیر سایه خداوند مشمول کرامت خداوند خواهد بود و این چیزها برای خداوند بزرگ نیست.
/پاورقی 2. ثواب الاعمال، ص 121./

آثار و برکات تلاوت سوره تکویر

1. برطرف کننده بیماری های چشمی
قرائت سوره تکویر برای چشم، موجب تقویت دید چشم و برطرف کنده تاری چشم و دیگر دردهای چشم می شود.
/پاورقی 3. المصباح کفعمی، ص 459./

2. برآورده شدن حاجات
هنگام آمدن باران 100 بار این سوره را بخواند مؤثر است.
/پاورقی 4. درمان با قرآن، ص 138./

شأن نزول و محتوای سوره تکویر

این سوره از سوره های مکی است، و قرائن مختلفی گواهی بر این معنی می دهد، از جمله اینکه حاکی از این است که دشمنان لجوج به پیامبر اسلام صلی اللّه علیه و آله و سلّم نسبت جنون می دادند، و این معنی معمولا در مکه، و بیشتر در آغاز دعوت پیامبر صلی اللّه علیه و آله و سلّم بود که دشمنان سعی داشتند سخنانش را جدی نگیرند و با بی اعتنایی از آن بگذرند. به هر حال این سوره عمدة بر دو محور دور می زند: محور اول آیات آغاز این سوره است که بیانگر نشانه هایی از قیامت و دگرگونیهای عظیم در پایان این جهان و آغاز رستاخیز است . در محور دوم سخن از عظمت قرآن و آورنده آن و تٱثیرش در نفوس انسانی می گوید، و این قسمت با سوگندهای بیدار کننده و پر محتوایی همراه است.

داستان سوره تکویر

بحث روایتی رویاتی در ذیل برخی آیات گذشته.
در الدر المنثور است که سعید بن منصور، فاریابى، عبد بن حمید، ابن جریر، ابن ابی حاتم، و حاکم وی حدیث را صحیح دانسته، همگی از طریق علی علیه السلام در ذیل آیه فلا اقسم بالخنس روایت کرده اند که فرمود: منظور ستارگانی هستند که در شب خودنمایی نموده و کنوس می کنند، و در روز پنهان گشته، خنوس می کنند، و به چشم کسی نمی آیند.
و در تفسیر قمی در ذیل آیه فلا اقسم بالخنس آمده: یعنی سوگند می خورم به خنس که نام ستارگان است، و در معنای الجوار الکنس آمده: یعنی به ستارگانی که در روز کنوس می کنند، یعنی پنهان می شوند.
و در مجمع البیان آمده: بالخنس یعنی ستارگان که در روز خنوس می کنند، و در شب ظاهر می گردند، الجوارى صفت آن ستارگان است که در مدار خود جریان دارند. الکنس نیز از صفات ستارگان است، چون هر یک در برج خود کنوس می کند، یعنی پنهان می شود، همانطور که آهوان در کناسه و آشیانه خود پنهان می شوند، و این ستارگان پنج کوکب هستند: 1. زحل 2. مشتری 3. مریخ 4. زهره 5. عطارد.
و از علی علیه السلام روایت شده که در معنای و اللیل اذا عسعس فرموده: یعنی وقتی با تاریکی خود می رود.
و در تفسیر قمی در ذیل آیه و اللیل اذا عسعس آمده: یعنی شب هنگامی که تا ریک شود، و الصبح اذا تنفس یعنی روز هنگامی که بالا می آید.
و در الدر المنثور است که ابن عساکر از معاویه بن قره روایت آورده که گفت: رسول خدا صلی اللّه علیه و آله وسلم به جبرئیل فرموده: پروردگارت چه ثنای جمیلی از تو کرده، آنجا که فرموده: ذی قوه عند ذی العرش مکین مطاع ثم امین، حال بگو ببینیم قوت تو چگونه و امانت تو چیست؟
جبرئیل عرضه داشت: اما قوتم نمونه اش یکی این است که وقتی به سوی شهرهای لوط که چهار شهر بود مبعوث شدم، با اینکه در هر شهری صد هزار مرد جنگی غیر از اطفال وجود داشت، سرزمینشان را از ریشه چنان کندم و آنقدر بالا بردم که حتی اهل آسمان صدای مرغهای خانگی و پارس کردن سگهای آن شهرها را شنیدند، آنگاه از آنجا شهر و سکنه آن را رها کردم، و همه را کشتم. و اما امانتم این است که هیچ ماموریتی نیافتم که چیزی از آن کم و یا زیاد کنم.
مؤ لف: این روایت خالی از اشکال نیست، و از سوی دیگر اهل حدیث، ابن عساکر را ضعیف دانسته اند، مخصوصا در احادیثی که تنها خود او روایت کرده.
و در خصال از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمود: هر کس در هر روز از ماه شعبان هفتاد بار بگوید: استغفر اللّه لذی لا اله الا هو الرحمن الرحیم الحی القیوم و اتوب الیه خدای تعالی نامش را در افق مبین می نویسد، می گوید: پرسیدم: افق مبین چیست؟ فرمود جایگاهی است در جلو عرش که در آنها نهرهایی است فراگیر، و در آن جام هایی است به عدد ستارگان.
و در تفسیر قمی در حدیثی که نسبتش را به امام صادق علیه السلام داده آمده که در معنای آیه و ما هو بقول شیطان رجیم فرموده: منظور از آن، کاهنانی هستند که در قریش بودند، و سخنان خود را به سخنان شیطانهایی نسبت می دادند که به اصطلاح خود، آنان همزاد آنان بودند، و ایشان به زبان آن همزادها سخن می گفتند، و این آیه شریفه می فرماید: قرآن مانند سخنان کاهنان از سخنان شیطانهای رانده شده نیست.