تفسير چند آيه قرآن، تاريخ نجوم، لغت نامه قرآني و ...
1) تفسير آيات: -انّا زَيَّنا السَّماء الدُّنياء بِزينه الكَواكِب[i]- ما آسمان پائين را با ستارگان تزئين كرديم. در اين آيه مي گويد -آسمان پائين را با كواكب تزئين كرديم- در حاليكه فرضيه اي كه در آن زمان بر افكار دانشمندان حاكم بود مي گفت فقط آسمان بالا آسمان ستارگان ثابت است (آسمان هشتم طبق فرضيه بطليموس)ولي چنانكه مي دانيم بطلان اين فرضيه اثبات شده و عدم پيروي قرآن از فرضيه نادرست مشهور آن زمان خود معجزه زنده اي از اين كتاب آسماني است. نكته جالب ديگر اينكه از نظر علم امروز مسلم است كه چشمك زدن زيباي ستارگان بخاطر قشر هوايي است كه اطراف زمين را فرا گرفته و آنها را به اين كار، وا مي دارد و اين، با تعبير -السماء الدنيا- (آسمان پائين) بسيار مناسب است اما در بيرون جو زمين، ستارگان خيره خيره نگاه مي كنند و فاقد تلألو هستند.... -والشمس و ضحها و القَمَر اذا تلها[ii]- به خورشيد و گسترش نور آن...

تحريف : دگرگون ساختن لفظ يا معناي كلام، از مباحث مهم كلامي درباره تغيير يا عدم تغيير كتب آسماني
تحريف مصدر باب تفعيل از ريشه -ح - ر - ف- است. معناي اصلي حرف را لبه، جانب، كناره و مرز دانسته اند.[1] بر اساس اين معنا، تحريف، به حاشيه بردن معناي لفظ و ايجاد نوعي دگرگوني و انحراف در مقصود گوينده است. دگرگوني ياد شده مي تواند از طريق جابه جا كردن واژه ها، اعراب آنها، تغيير ساختار جمله ها يا تفسير نادرست آنها باشد.[2] برخي، -تحريف- را به تغيير و تبديل كه جامع تر است، معنا كرده اند[3]، با اين تفاوت كه در تحريف سعي بر القاي خلاف مقصود است.[4] تحريف بر دگرگون ساختن سخنان شفاهي نيز اطلاق مي شود و اختصاص به سخنان مكتوب ندارد.[5] تحريف در اصطلاح از مباحث مهم كلامي دائرة المعارف قرآن كريم، جلد 6، صفحه 287 است كه به راهيابي تغيير در كتب آسماني و عدم آن مي پردازد. اين بحث در فرهنگ اسلامي به طور خاص درباره كتاب مقدس (عهد قديم و جديد) و قرآن مطرح مي شود. اقسام تحريف از مباحث مورد اهتمام صاحب نظران است.[6]...

پژوهشي در وقف بر رسم الخط
ابن عربي، به عنوان عارفي برجسته و نامدار، قطعاً قرآن را به عنوان يكي از منابع مهم معرفتي تلقي مي كند و در موارد مختلف، براي اثبات ديدگاه خود بدان استناد مي جويد.و آن رابه عنوان تنها منبعي كه از خطا مصون است، محك و ميزاني قرار مي دهد براي صحت و سقم ساير ادراكاتي كه از عقل و يا شهود حاصل مي آيند. از نظر وي، همه? راه ها به حيرت ختم مي شود و حيرت نيز ما را وا مي دارد كه خدا را تنها هادي خويش قرار دهيم. اين هدايت خدا به نحو اكمل، در كتاب و سنت، ظهور و تجلي يافته است. خداوند نه تنها در كتاب تكوين، بلكه در كتاب تشريع نيز، خود را بر بشر عرضه كرده است. عارف با تأمل در آينه? آيات و تفسير و تعبير آنها، از ظاهر عبور كرده به باطن آنها مي رسد كه خود خداست. قرآن براي عبور از عالم حس به غيب جهان زمينه? بسيار مساعدي را فراهم مي آورد؛ چرا كه فهم كتاب تشريع در مواردي، آسان تر از ادارك كتاب تكوين است. جايگاه...

اسلوبهاي نگارشي تفسيري
در مباحث جديد تفسير و روشهاي تفسيري، عناوين مختلفي چون - روش تفسيري -، - گرايش - يا - الوان - و - اسلوب - برخورد مي كنيم . در اين نوشتار - به طور اختصار - به اسلوبهاي تفسيري مربوط به شكل ظاهري نگارشهاي تفسيري پرداخته مي شود. اسلوبهاي تفسيري، عبارت است از اين كه مفسران با چه شيوه اي و به چه شكلي قرآن را نگارش و تاليف كرده اند. بنابراين، بحث اسلوبهاي نگارشي، مربوط به شكل ظاهري نوشتاري تفسيري است و ربطي به محتوا، متن و روش تفسيري ندارد. اسلوبها به علت گستره تنوع و اختلاف در شكل، از جهات مختلف قابل بررسي هستند كه در اينجا به مهمترين آنها اشاره مي شود : 1- مفسر، گاهي به اختصار و زماني به تفصيل و يا در حد ميان اين دو نوع، قرآن را تفسير مي كند، و از اين لحاظ بايد تفاسير را به سه دسته تفسيم نمود: مختصر، متوسط و مفصل. 2- تفسير شرحي، يا مزجي. مقصود اول آن است كه مفسرنخست، آيه را به عنوان يك...