تفسیر تجزیه ای (ترتیبی) و تفسیر موضوعی
در تنوع تفاسیر، گوناگونی روشها و تعدد مکتبهای آن شکی نیست، در اغلب مواقع این تفاوتها، ناشی از گرایشهای مختلف تفسیر است. تفسیری به جنبه لفظی و ادبی و بلاغی نص قرآن میپردازد و تفسیر دیگر به محتوا و معنی آیات. تفسیری بر حدیث متمرکز است و نص قرآنی را با مأثور معصومین (ع)، صحابه و تابعین تفسیر میکند و تفسیر دیگر از عقل به عنوان ابزار فهم کتاب الله استفاده میکند. در این مقاله که متن یکی از سخنرانیهای استاد شهید محمدباقر صدر است، تفسیر تجزیهای (ترتیبی) و تفسیر موضوعی قرآن مجید مورد نگرش قرار گرفته و میتواند علاقهمندان به بحث تفسیر را مفید واقع شود. با این توضیح که در ترجمه حاضر، بر حسب ضرورت، حالت گفتاری متن، توسط مترجم به حالت نوشتاری تغییر داده شده است. تفسیری جانبدارانه سعی دارد نص قرآن را با مواضع مذهبی از پیش تعیین شده منطبق کند، و تفسیری بدون جانبداری ،از خودِ قرآن، پرسش...

نقش احکام جزایی در ایجاد امنیت
نظم و امنیت اجتماعی و اعتماد و اطمینان عامه ای مردم، نسبت به حفظ ارزش های ملی و مذهبی، از اساسی ترین و حساس ترین بخش ها و حوزه های امنیت، و از جمله ی نیازهای اولیه ی جوامع بشری به حساب می آید، ضرورت حیاتی آن، هنگامی درک می شود که انسان پیامدهای ایجابی و سلبی آن را شناسائی نماید. حفظ جان، مال، ناموس و حیثیت انسان، متوقف به وجود امنیت و ثبات اجتماعی می باشد. اگر امنیت از جامعه ای رخت بر بندد، و به جای آن هرج و مرج و ناامنی گسترش پیدا کند، به گونه ای که جان، مال و آبروی افراد، در معرض خطر قرار گیرد، قطعاً ادامه ی حیات، زندگی و پیشرفت در چنین محیط ناامنی، امکان پذیر نخواهد بود. افزون بر این سرمایه گذاری، پیشرفت، تلاش و فعالیت در جهت رشد و ترقی جامعه و مردم، نیازمند بستر مناسبی است که نخستین شرط آن در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، استقرار نظم و امنیت است. وقتی شرائط اجتماعی...

تلاشی نو در تدوین مبانی، قواعد، منابع و روشهای تفسیر قرآن (7)
قاعده دوم: لزوم توجه به معانی واژگان در زمان نزول قرآن در بحث زبان قرآن روشن شد که قرآن به زبان جامع که همان زبان عرف عمومی جامعه خودش با ویژگیهای خاص می‏باشد، نازل شده است و در فهم قرآن باید معانی زمان نزول مد نظر قرار گیرد . از سوی دیگر، با عنایت‏به سیال بودن زبان، ممکن است واژه‏ای در طول زمان معانی حقیقی و مجازی تازه و جدیدی پیدا کند و معانی حقیقی یا مجازی زمان نزول مهجور شود . مفسر باید از دخالت دادن تغییراتی که در دوران پس از نزول قرآن در واژگان پدید آمده، در فهم و بیان حقایق قرآنی و تبیین آیات قرآن دوری گزیند . از این رو، مفسر باید هنگام فهم واژگان قرآن معانی واژه‏ها را در عصر نزول و در منطقه و فضای نزول از راهها و منابع صحیح و معتبر به دست آورد و اکتفای مفسر به معنای ارتکازی نیز ممکن است‏سبب اشتباه او در فهم آیات گردد . بنابراین، توجه به همه معانی واژگان اعم از حقیقی...

آشنایى با واژه هاى بشر-آدم-انسان
هرچند در زبان فارسى و محاوره اى میان کاربرد کلمات (بشر, آدم و انسان) تفاوتى قائل نیستیم و هر سه را به یک معنى استعمال مى کنیم, ولى با توجه به توضیح ذیل و به استناد بعضى از آیات و الفاظ قرآنى متوجه خواهیم شد که میان این سه واژه تفاوت بارز و آشکارى وجود دارد. بدون شک خلقت بشر بر خلقت آدم و انسان سبقت دارد. حضرت امام صادق(علیه السلام) در حدیثى مى فرمایند: (شاید شما فکر مى کنید که خداوند جز شما بشرى نیافریده است, چرا! به خدا قسم که خداوند هزاران هزار بشر آفریده است که شما در آخر این سلسله قرار دارید). در کتاب خصال شیخ صدوق از امام محمد باقر(علیه السلام) نقل شده است که خداوند عزوجل از آن روز که زمین را آفریده, هفت عالم در آن پدید آورده است و بشرهاى این عوالم از فرزندان حضرت آدم(علیه السلام) نبوده اند و خداوند آنها را یکى پس از دیگرى با جهان مربوط به خودشان در زمین منزل داد, سپس حضرت آدم(ع)...