Warning: include(../header.php): failed to open stream: No such file or directory in D:\Hosting\Ommolketab.ir\public_html\lin-learning\2.26.php on line 4

Warning: include(): Failed opening '../header.php' for inclusion (include_path='.;C:\php\pear') in D:\Hosting\Ommolketab.ir\public_html\lin-learning\2.26.php on line 4
ام الكتاب | آموزش قرآن كريم

آموزش قرآن کریم

روش تدريس حروف مدي براي بزرگسالان
هدف: آشنايي با شكل، اسم و نحوة تلفظ صحيح حروف مدي بالحن عربي است. و در پايان درس از دانش آموزان انتظار مي رود كه:
1. شكل حرف مدي را بشناسند.
2. با لحن عربي حروف مدي به خصوص الف مدي كاملاً آشنا شوند.
3. تفاوت حركات و حروف مدي در تلفظ آنها كاملاً مشهود باشد.
4. هر يك از حركات (كه قبلاً ياد گرفته اند) و حروف مدي (كه به تازگي فرا گرفته اند) را در هر جاي قرآن ديدند، مشخص نمايند و آن را به صورت صحيح و بالحن عربي بخوانند.
نكته: در تدريس الف مدي با توجه به هدف ما كه آموزش لحن عربي آن مي باشد، اگر بخواهيم با رسم الخط فارس ا شروع كنيم، با مشكل بيان لحن عربي و علت نام گذاري آن مواجه مي شويم، چرا كه به محض نوشتن اين شكل ا صداي آ فارسي به ذهن دانش آموزان مي آيد و اضافه بر آن، در بيان علت نام گذاري آن به الف مدي باز با مشكل مواجه مي شويم :(الف مي گويند چون به شكل حرف الف مي باشد و مدي مي گويند چون باعث مد و كشش صداي فتحة قبل از خود مي شود). در رسم الخط فارسي قبل از الف شكل فتحه معمولي نمي باشد.
براي اين كه به طور طبيعي با شكل، اسم و تلفظ الف مدي آشنا شوند، مراحل تدريس ذيل پيشنهاد مي گردد:

مراحل تدريس الف مدي
1. حرف مفتوحي را نوشته و از دانش آموزان مي خواهيم تا با هم بخوانند.
2. از آنها مي خواهيم تا صداي فتحه را دو برابر مد و كشش دهند.
3. الفي به آن حرف مفتوح اضافه مي كنيم و مي گوييم كه اين الف باعث دو برابر مد و كشش صداي فتحه مي شود.
4. الف مدي را معرفي و علت نام گذاري آن را بيان مي كنيم.
5. آنها را با شكل الف مدي در قرآنهاي با رسم الخط فارسي آشنا مي كنيم.
6. تمرين روي حروف و يادآوري تفاوت صداي الف مدي در هشت حرف و علت آن.
7. تمرين روي كلمات.

روش تدريس الف مدي
نخست حرفي را با حركت فتحه مي نويسيم و از افراد كلاس مي خواهيم تا با هم بخوانند.
سپس از آنها مي خواهيم تا صداي فتحه را در تلفظ دو برابر مد و كشش دهند.
باز مي خواهيم تا آن حرف را با صداي فتحه معمولي بخوانند.
دوباره مي خواهيم تا صداي فتحه را در تلفظ دو برابر مد و كشش دهند.
چندين بار اين عمل را تكرار مي كنيم تا كاملا تفاوت صداي فتحه با الف مدي در تلفظ براي آنها روشن شود.
سپس بعد از آن حرف مفتوح، الفي اضافه مي كنيم تا و توضيح مي دهيم كه در زبان عرب هر گاه بعد از حرف مفتوح، الفي قرار گيرد، اين الف باعث دو برابر مد و كشش صداي فتحه مي شود.
براي اين كه دانش آموزان با شكل و تلفظ صحيح آن كاملاً آشنا شوند، دستمان را روي الف قرار مي دهيم و مي خواهيم تا آن حرف را بخوانند، بالطبع آن را با صداي فتحه معمولي مي خوانند، سپس دستمان را از روي الف برمي داريم و مي خواهيم تا يك بار ديگر آن را بخوانند، در اينجا حتماً بايد صداي فتحه را با دو برابر مد و كشش بخوانند بار ديگر دستمان را روي الف قرار مي دهيم و مي خواهيم تا با هم بخوانند، ديگر بار دستمان را از روي الف برمي داريم و مي خواهيم تا دوباره آن را بخوانند، چندين بار اين كار را انجام مي دهيم تا دانش آموزان با شكل و تلفظ صحيح الف مدي كاملاً آشنا شوند.
بعد از آشنايي با شكل و روش تلفظ الف مدي، آنها را با اسم الف مدي و علت نام گذاري آن، آشنا مي كنيم، مي گوييم كه اين الف چون باعث مد و كشش حركت ماقبل مي شود به آن الف مدي مي گويند، و ما در فارسي به آن صداي كشيدة فتحه مي گوييم زيرا همان صداي فتحه است كه با كشش بيشتر خوانده مي شود و در مقابل به حركت فتحه، صداي كوتاه فتحه مي گوييم.
نكته: با توجه به اين كه رسم الخط الف مدي در قرآنهاي كشور ايران با رسم الخط قرآنهاي كشورهاي عربي تفاوت دارد، آنها را با شكل الف مدي در قرآنهاي با رسم الخط فارسي آشنا مي كنيم، چرا كه بيشتر قرآنهاي موجود در كشور ما ايران با همين رسم الخط مي باشد.
الف مدي با رسم الخط عربي را مي نويسيم تا و توضيح مي دهيم كه در قرآنهاي با رسم الخط عربي، الف مدي را به همين شكل مي نويسند، ولي در قرآنهاي با رسم الخط فارسي براي اين كه صداي كشيده فتحه با صداي كوتاه آن اشتباه نشود، فتحه را به صورت ايستاده در كنار الف مدي قرار داده اند، به اين شكل:
تَا تا
در تلفظ هيچ فرقي با هم ندارند، هر دو يكسان تلفظ مي شوند.
روي حروف تمرين را با اين شكل انجام مي دهيم.
نكته: قبلاً متذكر شديم كه تلفظ الف مدي بعد از هشت حرف، درشت و غليظ مي باشد، وقتي كه به اولين حرف آن (كه خا باشد) رسيديم، روش تلفظ آنها را با بياني ساده شرح مي دهيم و مي خواهيم تا آنها را در ذهن خود بسپارند.
براي اين منظور، از حروفي كمك مي گيريم كه تلفظ آنها در فارسي يكسان ولي در عربي يكي به صورت نازك و ديگري به صورت درشت تلفظ مي شود، مانند: ت و ط، سين و ص، يا ذ و ظ.
براي دانش آموزان توضيح مي دهيم كه اين دو حرف ت، ط در فارسي يكسان تلفظ مي شود ولي در عربي حرف ت به صورت نازك و حرف ط به صورت درشت تلفظ مي شود، سپس حركت فتحه را روي آن دو قرار مي دهيم و آنها را به صورت صحيح عربي تلفظ مي كنيم و از آنها مي خواهيم تا همانند تلفظ ما، تكرار كنند و اين عمل را چندين بار انجام مي دهيم.
وقتي كه دانش آموزان تفاوت تلفظ آن دو حرف را كاملا ياد گرفتند، الفي بعد از حرف تَ اضافه كرده تَا و از آنها مي پرسيم، اضافه شدن الف بعد از حرف مفتوح چه تغييري در تلفظ آن حروف به وجود مي آورد؟
دانش آموزان: باعث دو برابر مد و كشش صداي آن حرف مي شود.
معلم: صداي حرف تَ نازك بود يا درشت؟
دانش آموزان: نازك.
معلم: پس الف مدي هم به صورت نازك، صداي حرف تَ را دو برابر مد و كشش مي دهد.
سپس در رابطه با ط نيز همين مراحل را طي مي كنيم بعد از اضافه كردن الف، طَا از آنها مي پرسيم، اضافه شدن الف چه تغييري در تلفظ حرف مفتوح به وجود مي آورد؟
دانش آموزان: باعث دو برابر مد و كشش صداي آن حرف مي شود.
معلم: صداي حرف طَ نازك بود يا درشت؟
دانش آموزان: درشت.
معلم: پس الف مدي هم به صورت درشت، صداي حرف طَ را دو برابر مد و كشش مي دهد.
در رابطه با حروف س و ص ، ذ و ظ به همين شيوه عمل مي كنيم و در پايان هشت حرفي كه الف مدي بعد از آنها درشت تلفظ مي شوند را معرفي و تمرين مي كنيم.
پس از تمرين روي حروف، روي كلمات تمرين مي كنيم. در تمرين روي كلمات بايد دقت كنيم تا الف مدي را در همة 28 حرف درست تلفظ كنند.

شكل ديگر الف مدي
در بحث حركات و حروف مدي به اين نكته اشاره كرديم كه در بعضي جاها براي اختصار، الف مدي در نگارش اوليه نوشته نشده و علماي رسم و ضبط قرآن براي راهنمايي قاريان قرآن، در چنين مواردي الف كوچكي بعد از فتحه قرار داده اند ا تا بيانگر تلفظ الف مدي در چنين جاهايي باشد.
در اين جا لازم است كه دانش آموزان را با اين شكل الف مدي نيز آشنا كنيم، و با توجه به اين كه اين شكل الف مدي در رسم الخط قرآنهاي كشور ما ايران با كشورهاي عربي تفاوت دارد، حتما لازم است با اين رسم الخط نيز آشنا شوند و تمرين هاي خود را با همين رسم الخط انجام دهيم.

مراحل تدريس شكل ديگر الف مدي
1. شكل، اسم و تلفظ الف مدي (با رسم الخط عربي و فارسي) را يادآوري مي كنيم.
2. شكل ديگر الف مدي با رسم الخط عربي را معرفي مي كنيم.
3. شكل ديگر الف مدي با رسم الخط فارسي را معرفي مي كنيم.
4. بيان اين كه در تلفظ با هم تفاوت ندارند.
5. تمرين روي حروف.
6. تمرين روي كلمات.

روش تدريس شكل ديگر الف مدي
معلم: همه با شكل، اسم و تلفظ الف مدي آشنا شديم.
دانستيم هرگاه بعد از حرف مفتوح، الفي قرار گيرد. اين الف باعث دو برابر مد و كشش صداي فتحه مي شود، از اين رو به آن الف مدي مي گويند.
در قرآن به مواردي بر مي خوريم كه كاتبان قرآن در صدر اسلام (بنا بر رسم الخط آن روز) براي اختصار، الف مدي آن را در كتابت قرآن ننوشته اند ولي در قرائت حتماً بايد خوانده شود، مانند:
هذا كه خوانده مي شود هاذا
بعدها علماي رسم و ضبط قرآن در چنين مواردي براي راهنمايي قارياني كه با نگارش اوليه آشنايي ندارند، الف كوچكي بعد از حركت فتحه قرار داده اند (ا) تا متوجه تلفظ الف مدي در چنين مواردي باشند، مانند: هَذا
در قرآنهاي با رسم الخط فارسي كه الف مدي (فتحة كشيده) را به صورت فتحه ايستاده در كنار الف قرار مي دهند(اا) در چنين موارد نيز فتحه رابه صورت ايستاده روي همان حرف قرار داده اند (ا) مانند: هذا تا نشانگر تلفظ فتحه به صورت كشيده باشد و نيازي به اضافه كردن الف كوچك ديگر نباشد، زيرا آن فتحه ايستاده به تنهايي دلالت بر صداي فتحة كشيده مي كند و در واقع جانشين الف مدي مي باشد. بايد دقت كنيم كه تلفظ آن با شكل قبلي هيچ گونه تفاوتي ندارد.
روي حروف و سپس روي كلمات تمرين مي كنيم و پس از آشنايي كامل با هر دو شكل، براي منزل تكليف تعيين مي كنيم.

Warning: include(../footer.php): failed to open stream: No such file or directory in D:\Hosting\Ommolketab.ir\public_html\lin-learning\2.26.php on line 130

Warning: include(): Failed opening '../footer.php' for inclusion (include_path='.;C:\php\pear') in D:\Hosting\Ommolketab.ir\public_html\lin-learning\2.26.php on line 130